Almanya’daki eyalet sistemine göre federal düzey ile eyalet düzeyi arasında bir görev paylaşımı söz konusudur. Federal düzeyde genel hukuksal çerçeve oluşturulmaktayken, eyalet düzeyinde daha somut politika yapılmaktadır. Bunun en önemli örneğinden biri eğitim sistemi. Tamamen eyalet düzeyinde organize edilen eğitim sistemi en çok tartışılan alanlardan biridir.
Son yıllardaki tartışma ise öğrencilerin ilk okuldan sonra farklı okul tiplerine ayrılması ya da ayrılmaması sorusu üzerindeydi.. Konu bir yandan, çocukların farklı okul tiplerine yerleştirilip erken yaşta gelecekleri hakkında karar vermenin doğru olmadığı teziydi. Buna karşın, her seviyede çocukların aynı okul tipine gönderilmesi, başarılı öğrencileri de riske atar mı sorusuydu.
Bunun dışında bir başka tartışılan konu ise ilk okul sonrası ortaokul ve lise eğitimin kısaltılması oldu. Kısaltmaya, bir önceki hükümet tarafından karar verilmişken, yeni hükümet tarafından hayata geçirildi, ancak bu seçimler esnasında yeniden gündeme geldi.
Bu konular dışında, okullarda hangi derslerin görüleceği konusunda da eyalet bazında karar verilmekte. Yani, özellikle Göçmen kökenli seçmenleri ilgilendiren Ana dil derslerinin normal dersler arasında yer alıp almaması ya da din dersleri konusu da burada kararlaştırılmakta.
Eğitim sistemi düzeyinde eyaletler ayrıca üniversitelerden de sorumlu. Daha doğrusu yüksekokulların düzenlenmesindeki yasal çerçeveden sorumludur. Burada yeniden en çok tartışılan konu ise, yüksek okullara harç uygulaması. Son hükümet tarafından getirilen harçlar uygulaması yeni hükümet tarafından kaldırılmıştı ve bu seçimlerde yeniden gündemde.
Seçimlerde bir başka tartışılan konu ise istihdam sorunu. İstihdam ve iş politikaları salt eyalet sorumluluğuna girmediği için bazen seçmeni soru işaretiyle ardında bırakıyor. Genelinde federal düzeyde düzenlenen istihdam ve iş politikaları, eyalet bazında yatırım ve ekonomi politikası üzerinden düzenlenmektedir.
Eyalet hükümetleri bunların dışında çevre politikasından sorumludur. Ormanlar ve su temizliliğine eyalet düzeyinde karar verilir. Bu seçimlerde ise en çok tartışılan konu ise ‘fracking’ denilen bir teknikle yer altı gaz bulma yöntemidir. Almanya’da gaz birleşimleri toprakla karışık olduğu için bu yöntemde, toprağa çeşitli kimyasal maddelerin pompalanmasıyla gaz birleşimlerin açığa çıkarılmaya çalışılmakta. Yöntem, Amerikan Birleşik Devletlerinin bazı bölgelerinde uygulanırken, Almanya’da su kaynakları ve tarım açısından bulunan olası risk oranı tartışılmakta.
Federal düzenlemelere göre eyalet hükümetleri kendi sorumlu oldukları politikalar dışında, federal konsey (Bundesrat) üzerinden de eyaletin taleplerini federal parlamentoya taşıyabilmekte. Buna bir örnek göçmen kökenlilere yerel seçim hakkı tanımak olabilir.
Meclis’teki partiler
Eyalet bazında uygulanan yüzde 5 baraj sistemine göre, son seçimlerde eyalet parlamentosuna giren partiler oy oranlarıyla şunlar: Hıristiyan Demokrat Partisi (CDU): 26,3% Sosyal Demokrat Partisi (SPD): 39,1% Birlik90/Yeşiller Partisi (Grüne): 11,3% Liberaller (FDP): 8,6% Sol Parti (Die Linke): 2,5% Korsanlar (Piraten): 7,8% Şu ana kadar hükümet koalisyonu Sosyal Demokratlar ve Yeşiller Partisinden oluşturulmakta.
Bu seçimlerde bunlar dışında ayrıca sağ popülist Almanya için Alternatif (AfD) Partisi de aday.
Sonuç olarak şunu söylemek mümkün, hangi partiye oy vermek istediğinizi partilerin seçim programlarını inceleyerek ya da bulunduğunuz bölgelerdeki seçim masalarına giderek ya da çeşitli tartışma formatlarına katılarak karar verebilirsiniz. Önemli olan, eyalet seçimlerinin kişisel hayatınızda oynadığı rolü görüp demokratik hakkınızı kullanmanız.
